Het Rampjaar

Lodewijk XIV, de Zonnekoning, vindt Frankrijk veel te klein en meent dat de noordgrens eigenlijk ter hoogte van de Rijn zou moeten liggen. Hij irriteert zich mateloos aan de tegenwerking die hij ondervindt van de Republiek der Nederlanden bij zijn expansiedrift. Lodewijk sluit een geheim verbond met de Engelse koning Karel II, die hierin een oplossing ziet voor zijn voortdurende geldnood. De bisschop van Munster (‘Bommen Berend’) en de aartsbisschop van Keulen sluiten zich bij de coalitie aan. 1672 overvalt Engeland een Nederlandse vloot. Het leger van de Republiek is zo verwaarloosd, dat het tegen het gezamenlijke geweld van Frankrijk, Engeland, Munster en Keulen niet op kan. Zelfs niet als de Staten Generaal de Prins van Oranje, Willem III, uit Engeland haalt en opperbevelhebber van het leger maakt. De Franse troepen trekken op tot aan de Hollandse waterlinie, bezetten onder meer de stad Utrecht en richten overal verwoestingen aan.

Het volk wordt inmiddels ook nog geplaagd door honger. Het volk is redeloos, de regering radeloos en het land reddeloos. De zondebok voor alle rampen wordt raadspensionaris Johan de Witt. Een woedende menigte lyncht hem en zijn broer Cornelis de Witt voor de Gevangenpoort in Den Haag